W czasach, gdy muzykę można mieć dosłownie za jednym kliknięciem, wielu melomanów powraca do korzeni – do ciepłych, analogowych brzmień wydobywających się z czarnych krążków. Dlatego też obserwujemy renesans patefonów – urządzeń, które niegdyś były synonimem elegancji i prestiżu.
Patefon vs gramofon
Chcesz dowiedzieć się więcej o patefonach? Zobacz: https://allegrolokalnie.pl/oferty/zabytki-techniki/patefony-i-gramofony-321497
Nazwy „patefon” i „gramofon” używa się często zamiennie, jednak urządzenia te różniły się budową i działaniem. Patefon, choć wizualnie zbliżony do gramofonu, działał na nieco innej zasadzie. Dźwięk zapisywany był na płytach w formie spiralnej ścieżki biegnącej od środka do brzegu, a nie na obwodzie, jak w przypadku gramofonu. Ponadto używano niewymiennej kuleczki (najczęściej szafirowej), osadzonej na ruchomym ramieniu. Dzięki temu eliminowano szumy powstające podczas tarcia igły o płytę. Tym samym zwiększając żywotność nośnika.
Bracia Pathé i ich muzyczna rewolucja
Słowo "patefon" jest bezpośrednim nawiązaniem do nazwiska jego twórców – francuskich braci Émile'a i Charlesa Pathé. To właśnie oni w 1905 roku zaprezentowali światu swoje innowacyjne urządzenie do odtwarzania dźwięku. Patefon, choć wzorowany na wcześniejszym wynalazku Thomasa Edisona – fonografie – wprowadził kilka istotnych udoskonaleń.
Od fonografu do patefonu – ewolucja dźwięku
Fonograf Edisona, choć był przełomowym wynalazkiem, miał swoje ograniczenia. Dźwięk był często zniekształcony, a jakość nagrań pozostawiała wiele do życzenia. Bracia Pathé, wykorzystując swoją wiedzę i doświadczenie, stworzyli urządzenie, które znacząco poprawiło jakość odtwarzanego dźwięku.
Zmierzch ery patefonów
Mimo ogromnego sukcesu, era patefonów dobiegła końca w latach 20. XX wieku. Rozwój technologii nagraniowych i odtwarzania dźwięku doprowadził do powstania nowych urządzeń, takich jak gramofony, które stopniowo wypierały patefony z rynku.
Jakie płyty możemy odtwarzać na patefonie?
Na patefonie można odtwarzać tylko tzw. płyty patefonowe (płyty Pathe). W latach 20. XX w. największe ówczesne firmy fonograficzne, takie jak RCA Victor, Columbia Records i Decca Records wydawały różnorodne gatunkowo nagrania. Na płytach Pathe można było znaleźć nagrania ówczesnej muzyki popularnej i muzyki klasycznej, w tym arie operowe, ragtime’y czy też standardy jazzowe.