Mycie płyt winylowych to dość skomplikowany i kontrowersyjny temat, niejednokrotnie prowadzący do zaciętych batalii na słowa między zaprawionymi audiofilami. Z drugiej strony, wystarczy znać kilka podstawowych informacji, by uzyskać zadowalający efekt – zadbane i dobrze brzmiące krążki. Jednak czyszczenie płyt winylowych spełnia o wiele więcej funkcji. Zadziwiająco wiele. Zapraszamy do lektury, z której dowiesz się, dlaczego warto myć płyty winylowe, co to takiego myjka do winyli i dlaczego jej zakup może być dobrym pomysłem.
Dlaczego powinienem czyścić płyty winylowe?
Winyle wyraźnie różnią się od innych nośników muzyki. Są pozbawione nijakości i nie dają poczucia, że trzymasz w ręku seryjnie wyprodukowany, bezduszny kawałek materiału. Są piękne – prócz samej muzyki oferują swoją formę, którą cieszą oko. Równocześnie jednak są dość delikatne i wymagają co nieco pracy. W naszej bazie wiedzy znajdziesz sporo artykułów na temat dbania o płyty. Podobnie jak inne zabiegi, mycie płyt winylowych ma na celu osiągnięcie lepszego dźwięku, wydłużenie życia płyty winylowej i...gramofonu. Granie brudnych i zakurzonych płyt to bowiem prawdziwa tragedia nie tylko dla nich samych, ale także dla gramofonu. W takich warunkach znacznie szybciej zużywa się gramofonowa igła oraz wkładka – elementy dość kosztowne. Odtwarzając płytę, igła naciska na nią, wykorzystując nierówności w rowkach krążkach do odtwarzania zapisanego dźwięku. Już sam ten nacisk, połączony z szybkością obracania się płyty, prowadzi do powstania dużej ilości ciepła. Jeśli do tego wszystkiego dodamy jeszcze kurz i brud w rowkach, efektem będą mikroskopijne eksplozje, słyszalne podczas odtwarzania jako różnorakie trzaski. Stanowią one nieodwracalne uszkodzenia. Chyba nie trzeba już dłużej przekonywać, że mycie płyt winylowych to obowiązek odpowiedzialnego właściciela.
Czym czyścić płyty winylowe? Jak wykorzystywać myjki do winyli?
Metody czyszczenia płyt winylowych można podzielić dla uproszczenia na suche i mokre. Te pierwsze obejmują różnego rodzaju szczotki, wyposażone często we włókna węglowe. Stosuje się je często i są zdecydowanie tańsze od mokrych. Choć przydatne, nie usuwają kurzu idealnie. Przynajmniej od czasu do czasu warto umyć swoje płyty za pomocą trochę bardziej skomplikowanej myjki, reprezentującej mokre metody czyszczenia.
Myjki do płyt winylowych to stosunkowo kosztowne, niezwykle efektowne maszyny do czyszczenia płyt, których działanie polega zazwyczaj na intensywnym, acz delikatnym, odkurzaniu płyt po uprzednim pokryciu ich specjalną substancją. Taka metoda czyszczenia pozwala na całkowite usunięcie brudu i kurzu z najgłębszych przestrzeni wewnątrz rowków, zamiast jedynie przenoszenia zabrudzeń na wyższe warstwy płyty, jak to się czasami ma ze szczotkami. Wspomniane substancje są dość różnorodne pod względem składu. Część z nich zawiera alkohol, który przez niektórych uważany jest za szkodliwy dla płyt. Niektórzy podobne substancje próbują przygotowywać w domu. Takie praktyki nie są zwykle zalecane. Substancje do czyszczenia płyt produkowane są niezwykle starannie i spełniają wysokie normy jakości, w tym wykorzystywanie wody spełniającej te same standardy co wykorzystywana podczas dializy wątroby. Przygotowanie takiej mieszanki w warunkach domowych to zwykle zbyt duże wyzwanie. Na szczęście do myjek prawie zawsze otrzymuje się odpowiednie płyny w komplecie.
Ceny samych myjek są ekstremalnie zróżnicowane – od 150 zł do nawet kilkunastu tysięcy. Ich zakupu można dokonać w wyspecjalizowanych sklepach dla użytkowników winyli, sklepach muzycznych, sklepach producentów myjek, np. Okki Nokki, a także używane na portalach aukcyjnych.
Warto nadmienić, iż istnieje alternatywa dla myjek winylowych – ręczne czyszczenie płyt. W tym przypadku także wykorzystuje się specjalne płyny do czyszczenia. Sama czynność jest dość skomplikowana. Należy zapoznać się ze specjalnymi metodami ręcznego czyszczenia.
Rodzaje myjek do winyli
Skoro ceny myjek wahają się w aż tak szerokim przedziale, nietrudno domyślić się, że można wyróżnić wiele ich rodzajów. Do tańszych, ale często bardzo cenionych przez użytkowników, należą myjki od takich producentów jak KNOTSI, Nitty Gritty, czy wspomnianej Okki Nokki. Obejmują one przede wszystkim myjki manualne. W zestawie, dla zwiększenia bezpieczeństwa w związku z samodzielnym czyszczeniem płyty w specjalnej wanience, zwykle otrzymuje się uchwyt do zabezpieczania labeli przed zamoczeniem, stojak do suszenia i filtry do odsączania płynu. Nitty Gritty oferuje też rozwiązania dla posiadających poważniejsze środki – kompaktowe i automatyczne myjki pozwalające na dokładne czyszczenie i dające możliwość słuchania zaraz po zabiegu, bez konieczności suszenia. Jest to jednak wydatek rzędu co najmniej tysiąca złotych. Z kolei najlepsze myjki, warte nawet ponad 10 tysięcy złotych, pozwalają na błyskawiczne i automatyczne czyszczenie płyt, eliminowanie potencjału elektrostatycznego, czyszczenie obu stron płyty, obracanie jej w obu kierunkach oraz regulowanie prędkości. To myjki dla prawdziwych profesjonalistów.
Czy warto więc stać się właścicielem myjki do winyli? Teoretycznie odpowiedź jest oczywista. Myjki do płyt winylowych pozwalają na dokładne czyszczenie płyt, znaczenie poprawiając jakość odsłuchu i wydłużając ich życie. Trzeba jednak wziąć pod uwagę wysokie ceny tych urządzeń. Ogólnie warto polecić myjki dla właścicieli dużych kolekcji winylowych, zwłaszcza tych posiadających rzadkie i drogocenne okazy. Dla posiadaczy niewielkich kolekcji wystarczające może się okazać mycie ręczne oraz zestaw szczotek. Warto jednak zapoznać się ze specjalistyczną literaturą i wypracować swój własny system czyszczenia płyt, który zwierać może elementy różnych wspomnianych tu technik.